poniedziałek, 14 stycznia 2013

JÓZEF PIŁSUDSKI_1



Pod koniec roku obchodziliśmy kolejną rocznicę odzyskania niepodległości po okresie rozbiorów. Powszechny ton tych obchodów sprowadzał się do gloryfikacji postaci Józefa Piłsudskiego. W przypływie dobrego humoru wymieniano Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. Na tym tle sporym dysonansem jest ten artykuł
Czy jego jedynym celem jest zdyskredytowanie naszego bohatera narodowego? Czy są tu jakieś elementy na które powinniśmy zwrócić uwagę?
Trudno jednoznacznie opowiedzieć się po konkretnej stronie sporu. Brakuje w dalszym ciągu obiektywnych opracowań historycznych tego okresu naszej historii. Zwykle do tego wystarcza dystans 50 lat. Tu niedługo dobijemy do 100 lat.
Z faktami trudno dyskutować. Te są jednak bezlitosne. Ale, te same fakty są dzisiaj różnie interpretowane. Nie zamierzam odnosić się do całości cytowanego artykułu. Wyklucza to forma i zwartość felietonu.
Od początku swej działalności niepodległościowej Piłsudski dla swoich zamiarów poszukiwał wspólnika w państwach-zaborcach. Najpierw była to carska Rosja do okresu rewolucji 1905 roku. W czasie I wojny światowej początkowo podejmował działania zbrojne na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim, przenosząc następnie swoje nadzieje na współpracę z Austro-Węgrami. Od kompanii kadrowej w 1914 roku przeszedł do Legionów Polskich. Na jesieni 1916 roku złożył dymisję ze stanowiska dowódcy Legionów. W ramach Tymczasowej Rady Stanu od stycznia 1917 roku kierował jej Komisją Wojskową, która miała na celu stworzenie wojska polskiego u boku armii niemieckiej. W lipcu 1917 r. odmówił złożenia przysięgi wierności cesarzom Niemiec i Austro - Węgier. Do tego samego wezwał legionistów. W wyniku kryzysu przysięgowego Legiony zostały zlikwidowane, żołnierze internowani w obozach lub wcieleni do armii niemieckiej, a sam Piłsudski został w nocy z 21 na 22 lipca 1917 r. aresztowany i osadzony w Magdeburgu.
Koniec wojny przyniósł Niemcom zagrożenie rewolucją bolszewicką. Niemcy zwalniają więc Piłsudskiego i specjalnym pociągiem wysyłają do Warszawy. Jest listopad 1918 roku. W Warszawie, zajętej przez wojska niemieckie, działała już Rada Regencyjna.
Często pojawia się pytanie na czym polegała kariera wojskowa Józefa Piłsudskiego. Trudno jest znaleźć jednoznaczną odpowiedź na to pytanie. Trzeba pamiętać, że Piłsudski do wybuchu I wojny światowej prowadził działalność terrorystyczną wobec zaborców. Działalność wojskową rozpoczął krótko przed wybuchem wojny. Organizował i szkolił grupy paramilitarne, powołał do życia "Związek Strzelecki", "Strzelca", "Drużyny Strzeleckie", a w 1912 r. zostaje wybrany ich Komendantem Głównym. Podczas I wojny światowej organizował oddziały zbrojne - zalążek przyszłej armii polskiej. Początkowo prowadził niezależną akcję na ziemiach polskich w zaborze rosyjskim, wobec jej niepowodzenia, musiał podporządkować się władzom Austrii, w wyniku czego powstały Legiony Polskie. Osobiście dowodził I Brygadą Legionów i na jej czele stoczył z wojskami carskimi wiele bitew, zdobywając sobie sławę wskrzesiciela polskiej armii. Równocześnie zaczął tworzyć i kierować konspiracyjną organizacją POW (Polska Organizacja Wojskowa). W listopadzie 1914 r. z nadania sztabu austriackiego został brygadierem /odpowiednik gen. brygady/.
Bardzo interesująca jest sprawa nadania Piłsudskiemu stopnia Marszałka Polski. Latem 1919 roku minister spraw wojskowych, generał Leśniewski zwrócił się w imieniu generalicji do Sejmu by "najdostojniejszego żołnierza Rzeczypospolitej" mianować Pierwszym Marszałkiem Polski. Krótko mówiąc, awans miał nastąpić drogą uchwały sejmowej. Wobec oporu prawicy, projekt upadł. Wówczas zwolennicy Piłsudskiego w armii postanowili zrobić to bardziej tradycyjnie. 19 marca 1920 roku, a więc w dzień imienin Józefa Piłsudskiego, zgłosili się do niego delegaci Ogólnej Komisji Weryfikacyjnej, prosząc o przyjęcie najwyższego stopnia. Piłsudski tego samego dnia wydał dekret Naczelnika Państwa o bardzo krótkiej treści: Stopień Pierwszego Marszałka Polski przyjmuję i zatwierdzam.
Krótko mówiąc, Piłsudski jako Naczelnik Państwa sam podpisał swoją nominację. Taką wersję wydarzeń przedstawiają D. i T. Nałęczowie w swej książce „Józef Piłsudski – legendy i fakty”. Ej organizował oddziały
Można się zastanawiać, czy dojście Piłsudskiego do władzy, to efekt zamierzonych działań, czy też zbieg korzystnych dla niego okoliczności. Początkowo miał objąć stanowisko ministra spraw wojskowych w zdecydowanie prawicowym rządzie Józefa Świeżyńskiego. W tym czasie polskie rządy zmieniały się jak w kalejdoskopie. Zanim Piłsudski dotarł do Warszawy, rząd Świeżyńskiego już abdykował. Ale na konto Piłsudskiego poszła decyzja z dnia 30 października 1918 roku o utworzeniu okręgów wojskowych. Co ciekawe, o decyzjach podejmowanych w Warszawie, rząd informował Kanclerza Rzeszy. 11 listopada 1918 r. Piłsudski z upoważnienia Rady Regencyjnej przejął kontrolę nad wojskiem. 12 listopada otrzymał misję utworzenia rządu. Zrealizował ją w ten sposób, że sprowadził z Lublina rząd Daszyńskiego. 14 listopada Rada Regencyjna rozwiązała się, a w dniu 16 listopada Piłsudski notyfikował mocarstwom powstanie niepodległego państwa polskiego. Jako faktyczna głowa państwa na stanowisko Prezydenta Ministrów Piłsudski wyznaczył Ignacego Daszyńskiego. Wobec sprzeciwu stronnictw politycznych co do osoby premiera Daszyński sformował rząd i podał się do dymisji, zaś na jego miejsce został desygnowany Jędrzej Moraczewski. Skład Rady Ministrów był zbliżony do rządu lubelskiego. Rząd ten rozpoczął urzędowanie 18 listopada, a Piłsudski zajął w nim stanowisko ministra spraw wojskowych. Po przyjęciu, na podstawie własnego dekretu, obowiązków Naczelnika Państwa, Józef Piłsudski złożył dymisję ze stanowiska ministra.
W styczniu 1919 roku w Paryżu rozpoczynała się konferencja pokojowa, na której miała wystąpić również delegacja polska. 26 listopada 1918 r. Piłsudski wydał dekret nakazujący przeprowadzenie wyborów do Konstytuanty. Wcześniej wydał również dekret wprowadzający 8-godzinny dzień i 46-godzinny tydzień pracy. Po pertraktacjach z przedstawicielem Komitetu Narodowego Polskiego /KNP/ Stanisławem Grabskim udzielił pełnomocnictwa paryskiemu KNP mającemu w swoim składzie m.in. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego, uznanemu przez rządy Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch za namiastkę rządu polskiego na emigracji, do reprezentowania Polski na konferencji pokojowej kończącej I wojnę światową.
W połowie grudnia Naczelnik wysłał do Francji Bolesława Wieniawę-Długoszowskiego, aby ten pozyskał generała Józefa Hallera do planu sprowadzenia jego Błękitnej Armii do kraju i użycia jej na kresach wschodnich. Wystosował także list do Dmowskiego (w którym życzył mu powodzenia w rokowaniach) i francuskiego marszałka Ferdinanda Focha (zapewniał w nim o pragnieniu nawiązania polsko-francuskiej współpracy wojskowej).
Piłsudski ma jednak na koncie kontrowersyjne decyzje w sprawie odmowy wsparcia powstania wielkopolskiego, które wybuchło pod koniec grudnia 1918 roku oraz brak pomocy obrońcom Lwowa.
Piłsudski był postacią chwiejną emocjonalnie. Poza tym był koniunkturalistą. Przytacza się różne epizody z jego życiorysu. W sierpniu 1914 r. po niepowodzeniu działań w zaborze rosyjskim, Austriacy nakazali Piłsudskiemu rozwiązanie formacji lub wcielenie żołnierzy do armii austriackiej. Piłsudski odmówił, a nawet zagroził popełnieniem samobójstwa. Według niektórych próbę taką podjął w sierpniu w Jędrzejowie.
W późniejszych latach zachowanie takie przytrafiło mu się bezpośrednio przed bitwą warszawską w 1920 roku. 

cdn
stary.piernik

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Informacja dotycząca plików cookies: